'Winsten van banken steeds verder onder druk door lage rente'

De grote banken in Nederland hebben steeds meer moeite om winst te maken met de huidige lage rente, nadat zij zich hier de afgelopen jaren goed tegen hebben verweerd.

Veel oude hypotheken waar relatief veel winst op werd gemaakt, worden vervangen door nieuwe met een lagere winstmarges, blijkt uit een maandag gepubliceerd onderzoek van De Nederlandsche Bank (DNB).

Traditioneel maken banken winst door geld op korte termijn te lenen en dat tegen een hogere vergoeding voor een lange termijn uit te lenen, zoals hypotheken.

Dit model staat nu onder druk vanwege de uitzonderlijk lage rente. Banken krijgen een steeds lagere vergoeding op hun verstrekte hypotheken die zij financieren met onder andere spaargeld.

Spaargeld
De rente op spaargeld staat eveneens erg laag, dus daar valt niet veel meer winst te behalen. "Nu de spaarrentes sinds kort de nul naderen, gaat de rek er wat dat betreft uit", schrijft DNB.

Bedrijven moeten inmiddels in een aantal gevallen wel betalen voor hun tegoeden bij banken. Ook de rente die banken betalen op de kapitaalmarkt is negatief.  "Daardoor is het spaargeld van particulieren nu een relatief dure financieringsbron geworden voor banken", aldus DNB.
De rente-inkomsten bleven in eerste instantie nog op niveau doordat banken meer de nadruk legden op kredietverlening waarop een hogere winstmarge wordt behaald.  

Concurrentie
Tot nu toe konden Nederlandse banken hun winsten op peil houden doordat zij steeds minder slechte leningen in de boeken hadden staan. Ook zijn zij volgens de toezichthouder eerder dan de collega’s in de eurozone begonnen met kostenbesparingen. DNB: "Vooruitkijkend is het de vraag of de grote Nederlandse banken dit relatief positieve beeld bij een vooralsnog laag blijvende rente kunnen vasthouden."

Daar komt bij dat de concurrentie op de hypotheekmarkt toeneemt met de toetreding van pensioenfondsen en verzekeraars die de rentemarges nog verder naar beneden drukken.  

Omdat banken hun totale hypotheekportefeuille spreiden over verschillende resterende rentevastperioden, werken de lagere hypotheken maar langzaam door op de totale winst op rentes.  Het vervroegd aflossen van consumenten, zodat zij gebruik kunnen maken van gunstigere rentestanden, versnelt dit proces, concludeert DNB.