Lage rente is tijdelijk cadeau voor nieuwe huiseigenaren

De rentes op staatsleningen blijven dalen. De Duitse tienjaarsobligatie stevent zelfs af op een negatief rendement. Dat heeft ook gevolgen voor de hypotheekrente.

"Als de rentes op staatsleningen dalen, daalt ook de hypotheekrente", zegt Teunis Brosens, econoom bij ING, tegen NU.nl.

Door het omvangrijke opkoopprogramma van de Europese Centrale Bank (ECB) dalen alle rentes op de geld- en kapitaalmarkten. Banken profiteren daarom ook van de lage rente, die korting wordt deels doorgespeeld naar de klant die een hypotheek afsluit.

"Volgens een onderzoek van de Europese Centrale Bank neemt bij banken in de eurozone de vraag naar hypotheken toe, omdat mensen willen profiteren van de lage rente en omdat de huizenmarkt weer aantrekt", aldus Brosens.

De rente op Duitse staatsleningen met een looptijd van tien jaar, van oudsher de belangrijkste graadmeter van de obligatiemarkt, is in een jaar gedaald van 1,51 naar 0,08 procent. Traditiegetrouw volgt de Nederlandse staatslening met dezelfde looptijd met een iets hogere rente. De overheid betaalt nu een rente van 0,22 procent ten opzichte van 1,84 procent een jaar eerder.

Nadeel

De lage rente heeft volgens Brosens ergens ook een nadeel voor mensen die een nieuwe hypotheek afsluiten of een bestaande vervangen. "Mensen die de komende tien jaar een lage rente op hun hypotheek betalen, passen daar misschien hun budget op aan en raken eraan gewend. Maar op een gegeven moment gaat de rente weer omhoog. De lage rente is eigenlijk een tijdelijk cadeautje voor huizenbezitters."

De rentes op staatsleningen van met name Noord-Europese landen, dalen doordat grote beleggers zoals pensioenfondsen en verzekeraars sinds de crisis een veilige haven voor hun investeringen zoeken. Sinds de ECB een maand geleden begon met het opkoopprogramma om de inflatie op te schroeven, is die daling in een stroomversnelling geraakt.

Het rendement op obligaties beweegt tegenovergesteld aan de waarde ervan. Een dalende rente wijst daarmee op een toenemende vraag.

Niet te lang

Een lage rente is ook gunstig voor de overheidsschuld, want de regering is daar minder geld aan kwijt. Daarbij drukt de ECB-maatregel de waarde van de euro ten opzichte van de dollar, wat weer gunstig is voor de Europese export.

Maar op de lange termijn komen pensioenfondsen en verzekeraars in de problemen. Deze instellingen beheren grote sommen geld om aan de toekomstige verplichtingen en geëiste buffers te voldoen. Met een laag of zelfs negatief rendement op staatsobligaties, wordt dit steeds moeilijker.

Brosens: "Deze situatie moet niet te lang duren, want dan gaan de negatieve effecten overheersen. De ECB koopt nog tot en met september 2016 obligaties op, daarna moeten we weer naar een normaal rentebeleid toe."